بررسی تأثیر تلفیقی جدایه pseudomonas fluorescens cha0 و تعدادی از گیاهان بازدارنده بر فعالیت نماتد ریشه‏گرهی، meloidogyne incognita و گیاه گوجه‏فرنگی آلوده به آن در شرایط گلخانه

چکیده بررسی تأثیر تلفیقی جدایه pseudomonas fluorescens cha0 و تعدادی از گیاهان بازدارنده بر فعالیت نماتد ریشه‏گرهی، meloidogyne incognita و گیاه گوجه‏فرنگی آلوده به آن در شرایط گلخانه به کوشش فاطمه امانی بنی تأثیر عصاره آبی حاصل از پودر خشک شاخساره‏ی چهار گیاه بازدارنده، کرچک (ricinus communis)، بارهنگ (plantago major)، منداب (eruca sativa) و گل‏جعفری (tagetes patula)، بر مرگ و میر لارو سن دو و میزان تفریخ تخم نماتد ریشه‏گرهی meloidogyne incognita و نیز بر رشد جدایهpseudomonas fluorescens cha0 در شرایط آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره بارهنگ، کرچک، منداب و گل‏جعفری به ترتیب باعث 7/38، 31، 42، 42 درصد افزایش مرگ و میر لارو سن دو و 8/43، 5/37، 60، 39 درصد کاهش تفریخ تخم شدند اما هیچ‏ کدام مانع رشد باکتری روی محیط کشت na+عصاره نشدند. همچنین تأثیر کود سبز این چهار گیاه در تلفیق با باکتری، بر فعالیّت m. incognita و شاخص‏های رشدی گوجه‏فرنگی رقم ارلی‏اربانا آلوده به آن، در دو آزمون خاک سترون و غیرسترون مزرعه در شرایط گلخانه و در گلدان‏های 5/3 کیلوگرمی مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که کودهای سبز منداب، کرچک و گل‏جعفری به ترتیب باعث بیشترین افزایش و کود سبز بارهنگ باعث کاهش معنی‏دار شاخص‏های رشدی گوجه‏فرنگی نسبت به شاهد در هر دو آزمون گردید. باکتری و کودهای سبز بارهنگ، منداب، کرچک و گل‏جعفری به ترتیب باعث 9/87، 9/89، 8/89، 1/84، 2/69 درصد کاهش فاکتور تولیدمثل نماتد ریشه‏گرهی m. incognita در خاک سترون و 4/77، 7/96، 87، 75، 1/71 درصد کاهش در خاک غیرسترون شدند. در هر دو آزمون اضافه شدن باکتری به تیمارهای حاوی کود سبز نتوانست باعث بهبود بیشتر شاخص‏های رشدی گوجه‏فرنگی شود اما باعث کاهش بیشتر شاخص‏های نماتد نسبت به استفاده‏ی جداگانه از باکتری یا کود سبز شد. بیشترین افزایش شاخص‏های رشدی گیاه و کاهش شاخص‏های نماتد مربوط به کود سبز منداب بود. در آزمونی دیگر اثر کود سبز منداب در تلفیق با باکتری در شرایط گلخانه و در گلدان‏های 12 کیلوگرمی حاوی مخلوط خاک و ماسه 2:1 سترون مورد آزمایش قرار گرفت. نتیجه این آزمون با نتایج دو آزمون‏ گلخانه‏ای قبلی مطابقت داشت. کلمات کلیدی: بارهنگ، کرچک، منداب، گل‏جعفری، کود سبز، نماتد ریشه‏گرهی، eruca sativa، m. incognita ، p. fluorescens cha0،plantago major ،ricinus communis ، tagetes patula